Wat doe je als coach nu eigenlijk in de uitdagende houding? In het Praktische gidsje voor de uitdager deel 1 kun je over de essentie van provocatief coachen lezen. In dit tweede deel beschrijf ik drie concrete interventies. Er zijn echter oneindig veel verschillende, soms ook tegenstrijdige, manieren om provocatief of paradoxaal te reageren op je coachee. Bovendien zijn de interventies heel persoonlijk, omdat ze uit jouw eigen aardigheden en intuïtie voortkomen. Je creëert ze zelf tijdens het coachen. Deze drie laagdrempelige voorbeelden van interventies geven je echter wellicht een beetje idee en gevoel:
- Wat is het probleem?
- Da’s toch prachtig!
- Absurde oplossingen
Hieronder licht ik de interventies toe met een voorbeeld. Het is echter nooit zoals het in het persoonlijke contact ervaren wordt. Wil je echt weten wat de uitdagende houding is? Hoe je provocatief of paradoxaal kunt coachen? Doe dan mee aan de workshop De Uitdager of de vijfdaagse Leergang De Uitdager.
1. Wat is het probleem?
Dit is de meest eenvoudige en laagdrempelige interventie. In de uitdagende houding laat je de coachee het werk doen, in plaats van zelf hard aan het doorvragen en parafraseren te gaan. Je laat de coachee zelf tot de essentie van de coachvraag of het probleem komen, door er gewoon steeds weer naar te vragen…
Coach: “Vertel eens, wat is je probleem?”
Coachee: “Ik heb het altijd druk, druk, druk en ik kom helemaal niet aan mezelf toe.”
Coach: “Ja, ja, en wat is het probleem?”
Coachee: “Ik zou meer tijd aan dingen willen besteden, die ik graag wil.”
Coach: “Klinkt fijn, enne… heb je ook een probleem?”
2. Da’s toch prachtig!
In de uitdagende houding zie je vaak de voordelen van het probleem van je coachee. Het is immers niet voor niets dat je coachee het al dertig jaar zo doet… “Het is toch juist geweldig, leuk, een voordeel of heel uniek dat je dit hebt”, roep je dan opgetogen uit om dit vervolgens uitgebreid toe te lichten. Hiermee spreek je soms het verbodene en het verborgene uit; dat wat de coachee zelf mogelijk stiekem al vaker heeft gedacht, maar niet onder ogen durft te komen. Of de coachee krijgt een hele nieuwe kant van zijn of haar probleem belicht. Het effect hiervan kan zijn dat de coachee:
- Het probleem blijft verdedigen (geslaagd voor de motivatietest: je coachee wil er echt iets aan doen!).
- Inziet waarom hij het probleem zelf in stand houdt.
- Het probleem herformuleert (we beginnen tot de kern te komen!).
- Het probleem weglacht (mooi, dat is dan opgelost).
Coachee: “Ik heb het altijd druk, druk, druk en ik kom helemaal niet aan mezelf toe.”
Coach: “Wat goed joh, jij hoeft je tenminste nooit te vervelen. Wat een vol en rijk leven leid je, zeg. Ik ken zoveel mensen die hier komen, omdat ze zoeken naar een zinvolle invulling van hun leven en dat van jou is al tot de rand toe gevuld. Jij hebt de zin van je bestaan tenminste gevonden: druk zijn.”
3. Absurde oplossingen
In de uitdagende houding geef je oplossingen voor de vraag van je coachee. Alleen… het zijn absurde oplossingen. Dat is leuker om te doen en je krijgt er zelf energie van. Bovendien wordt je coachee geprikkeld om op zoek te gaan naar eigen oplossingen. Het zet het probleem in een ander perspectief en stimuleert de creativiteit van je coachee.
Tja, en dat je coachee je oplossingen geïrriteerd van de hand wijst… laten we eerlijk zijn … dat had je coachee ook gedaan als je serieuze adviezen had gegeven, toch? Of erger nog: je coachee zou je adviezen zijn gaan opvolgen en daarmee de schuld voor toekomstig falen bij jou hebben kunnen neerleggen. Of nóg erger: het was een geslaagde oplossing en je komt als coach nooit meer van deze afhankelijke coachee af…
Coachee: “Ik heb het altijd druk, druk, druk en ik kom helemaal niet aan mezelf toe.”
Coach: “Oh ja, dat heb ik vaker gehoord. De enige oplossing die ik zie in dit geval, is jezelf laten klonen. Samen staan jullie dan sterk en 1 en 1 is 3, toch? Jullie beschikken dan over exact twee maal zoveel tijd als je nu tot je beschikking hebt. Bovendien… je bent het waard… En de wereld heeft het ook echt nodig; twee van jou.”
Wisselende contacten
In mijn boek Wisselende contacten, de ontmaskering van de coachingsrelatie, vind je nog veel meer voorbeelden van uitdagende interventies.
In het boek beschrijf ik ook hoe je op een uitdagende manier op relatievoorstellen van de coachee kunt reageren, bijvoorbeeld als je coachee een appel doet op de ‘redder’ of ‘moeder Teresa’ in jou.
In levenden lijve
Het blijf lastig om te beschrijven wat er gebeurt in de uitdagende houding. Dus: wees welkom bij de eendaagse Workshop De Uitdager. Je zult versteld staan van je eigen creativiteit en intuïtie. We werken in een kleine groep, dus er is ruimte voor je persoonlijke behoefte. Als je durft, prikkel ik je graag tijdens een korte en intense coaching. Dan ga je zeker weer iets (ver)lichter naar huis! Heb je de smaak al te pakken? Dan is er voor jou de vijfdaagse Leergang de Uitdager, die in september weer van start gaat! Je laat je remmingen los en gaat ervaren hoe effectief jouw vrijheid in coaching is.