Misschien denk je dat empathie iets softs is, dat ver afstaat van jou als resultaatgerichte leider. Dat is natuurlijk ook zo. En tegelijkertijd kan een meer empathische houding je veel opleveren: meer productiviteit, kwaliteit en vitaliteit van jezelf en je medewerkers. Empathisch leiderschap klinkt misschien zacht, maar levert harde resultaten op!
Minder doen
Empathisch zijn is vooral een kwestie van minder doen: niet oordelen, geen mening geven en niet dwingen. Als je al iets doet, dan zijn het vrij passieve activiteiten, zoals je open stellen, luisteren en observeren. Met deze luiheid laat je medewerkers floreren! Ze nemen meer eigen verantwoordelijkheid. Ze werken harder. Het ziekteverzuim daalt. De productiviteit gaat omhoog. En ook jouw eigen vitaliteit verbetert. Een gevalletje win-win, toch?
Hoe je een empathische leider wordt? Dat kan in de deze 5 stappen:
1. Erken
Besef dat iedereen graag gezien en gehoord wil worden. Jij wilt zelf toch ook graag dat mensen naar je luisteren en dat ze je erkennen en waarderen? Dan bloei je op en ga je nog beter presteren. Nou, zo zit dat bij je medewerkers ook.
2. Wees nieuwsgierig
Mensen lijken op elkaar en toch zijn we allemaal heel verschillend. Iedereen leeft in zijn eigen wereldje en we denken allemaal dat dat dé wereld is. Daarom denken we al snel dat we wel weten waar de ander het over heeft en vullen we het verhaal van de ander in met onze eigen aannames, beelden en ervaringen. Empathie begint met nieuwsgierigheid naar de wereld van die ander. Zet jouw wereld even opzij en laat de ander op jouw lege leitje zijn of haar wereldbeeld tekenen.
3. Luister actief
Probeer dat beeld van de ander zo helder mogelijk te krijgen door open vragen te stellen, als:
- Hoe bedoel je dat precies?
- Wat betekent dat voor jou?
- Waar gaat het voor jou in essentie over?
En check af en toe of je je gesprekspartner goed begrepen hebt met een parafrase of korte samenvatting.
4. Observeer
Doe regelmatig een STOP:
STapje terug en STil worden,
Observeer je eigen gedrag, gedachten en gevoelens en
Pak dan de draad weer op.
Hierdoor leer je jezelf beter kennen en krijg je helderheid in wat van jou is en wat van de ander. Dit schept, in ieder geval voor jezelf, een hoop duidelijkheid en handelingsruimte.
Observeer ook de non-verbale communicatie van de ander. Dat geeft inzicht in het effect dat je op de ander hebt. Onbewust reageren we op elkaars lichaamssignalen, terwijl we meestal niet checken of onze interpretatie ervan wel klopt. Doe dat eens wel: ‘Ik zie je wenkbrauw omhoog gaan, wil dat zeggen dat je het niet met me eens bent?’. Dan krijg je een waarachtig idee van de beleving van je gesprekspartner.
5. Verwacht
Als leider heb je verwachtingen van je medewerkers. Ik hoor vaak van leiders dat die verwachtingen bij hun medewerkers wel duidelijk zullen zijn. Ze zijn toch logisch? Een vergissing in de lijn van punt 2. Dus: maak je verwachtingen expliciet en check of de boodschap is overgekomen. Als je medewerker een helder beeld heeft van wat jij van hem of haar verwacht, vraag dan wat hij of zij van jou nodig heeft om aan jouw verwachtingen te kunnen voldoen. Dan krijgen jullie beiden inzicht in wat je van elkaar wel en niet kunt verwachten.
Oprechte aandacht
Denk je nu: ’Ja, leuk hoor, vijf stappen, maar ze zijn nogal veelomvattend en verschrikkelijk lastig om toe te passen.’ Dan ben ik het weer met je eens. En tegelijkertijd is het ook niet veel meer dan oprechte aandacht voor jezelf en de ander hebben. En misschien je eigen overtuigingen af en toe ter discussie stellen. Ik help je graag met het ontwikkelen van deze vaardigheden tijdens individuele coaching of in een training.
Workshop en leergang leiderschap
Op vrijdag 6 juli aanstaande kun je meedoen aan de eendaagse workshop Empathisch Leiderschap. We werken in een kleine, vertrouwelijke groep met diepgang en relativerende humor. Klik hier om te lezen hoe Ger Jägers deze workshop heeft ervaren.
Op vrijdag 28 september start de Leergang Coachend Leiderschap weer. Die bestaat uit vijf praktische trainingsdagen waarin je een behoorlijke ontwikkeling doormaakt als empathische leider, die medewerkers laat floreren, resultaten behaalt en zelf ook vitaal blijft.
Dit jaar vinden de trainingsdagen plaats
op mijn stilteplek in Drenthe!
